Không "đóng khung" trong những tour du lịch đã mặc định sẵn hay những tour nghỉ dưỡng sang trọng, du khách có thể bước ra, hòa mình giữa thiên nhiên và cuộc sống bản địa để trải nghiệm những điều mới mẻ. Du lịch trải nghiệm ở Quảng Bình đang dần trở thành xu hướng tạo nên sức hút cho khách nước ngoài và những bạn trẻ ưa xê dịch, thích khám phá.

Dịch vụ đạp xe khám phá thung lũng Bồng Lai của Oriental Sky Travel.

5 giờ sáng, chợ cá Nhân Trạch (xã Nhân Trạch, H. Bố Trạch) đã nhộn nhịp người. Trong sự rộn rã của chợ cá ven bờ biển, có một nhóm du khách nước ngoài đang háo hức bởi những hoạt động mua bán và hải sản tươi ròng. Một vài người lội xuống biển để kéo thuyền nhỏ hay giúp ngư dân đẩy thuyền thúng đầy cá nặng, vượt qua từng đợt sóng vào bờ. Với họ, đó là những khám phá mới mẻ và đầy hấp dẫn mà chưa một lần được trải nghiệm trong đời. Sản phẩm du lịch trải nghiệm này là ý tưởng của Phan Đức Toàn, chủ nhân Bamboo House (đường Trương Pháp, TP Đồng Hới).

Theo anh Toàn, khách của Bamboo House chủ yếu là khách nước ngoài, họ đặc biệt hào hứng với những tour du lịch khám phá, trải nghiệm những nét sinh hoạt văn hóa và đời sống của người dân bản địa. Cùng với khám phá chợ cá Nhân Trạch, anh cũng tổ chức cho du khách cùng đến tìm hiểu các mô hình làm nước mắm ở các làng biển tại Bố Trạch, Đồng Hới hay trải nghiệm hoạt động đóng thuyền, chế biến cá khô tại xã biển Bảo Ninh.

Du lịch trải nghiệm là hình thức du lịch thiên về trải nghiệm của bản thân, học hỏi, khám phá những điều mới. Hoạt động du lịch trải nghiệm đòi hỏi du khách phải thâm nhập vào cuộc sống nhiều hơn, cùng sinh hoạt và ăn uống như một người dân bản địa, hòa mình cùng với thiên nhiên thơ mộng, núi rừng hùng vĩ. Một vài năm trở lại đây, các sản phẩm du lịch trải nghiệm ở Quảng Bình bắt đầu tạo nên sức hút cho khách nước ngoài và các bạn trẻ. Nhiều sản phẩm mới lạ, hấp dẫn và độc đáo ra đời tạo nên sự phong phú cho các trải nghiệm du lịch tại địa phương. Loại hình du lịch trải nghiệm này được nhiều người yêu thích cũng bởi không bị gò bó theo một chương trình khép kín hay đơn thuần là nghỉ dưỡng, ngủ và nghỉ như các tour du lịch truyền thống.

Theo chị Lê Thị Bích, chủ nhân của Phong Nha Farmstay, du khách lưu trú tại đây đặc biệt thích thú với việc trải nghiệm đời sống người dân khu vực Phong Nha-Kẻ Bàng, nhất là các hoạt động lao động sản xuất nông nghiệp tại địa phương. Một trong những sản phẩm du lịch độc đáo mà phần đa du khách tại các cơ sở lưu trú do chị làm chủ đều mong muốn được trải nghiệm là đạp xe quanh thung lũng Bồng Lai (Hưng Trạch). Họ được mặc sức ngắm vẻ đẹp của sông núi trên dọc cung đường, được tham gia vào các sinh hoạt của người dân quanh khu vực này, như: làm bánh, cày ruộng... Khám phá thung lũng Bồng Lai bằng xe đạp của Cty TNHH thương mại du lịch Bầu trời Phương Đông (Oriental Sky Travel) là sản phẩm du lịch trải nghiệm độc đáo được du khách lựa chọn mỗi khi đến Phong Nha. Theo anh Đặng Đình Sĩ- Giám đốc Oriental Sky Travel, qua một số lần khảo sát, anh nhận thấy Phong Nha là vùng còn nhiều tiềm năng để khai thác loại hình đi tour bằng xe đạp. Oriental Sky Travel thường xuyên kết hợp với các công ty lữ hành địa phương để mang đến dịch vụ đạp xe ngắm cảnh cho du khách.  Tham gia sản phẩm du lịch trải nghiệm này, du khách sẽ có cơ hội để hòa mình vào các hoạt động đời sống địa phương như làm việc trong ruộng lúa hoặc học cách trồng lạc, trồng bắp theo phong tục người dân bản địa. Một số địa điểm hấp dẫn có thể khám phá trên cung đường đầy lãng mạn này là tham quan nhà thờ gỗ Gia Hưng, cùng làm bánh bèo với người dân bản địa.

Du khách trải nghiệm đời sống lao động sản xuất của người dân bản địa.

Du khách cũng có thể dừng chân ở Bong Lai Swing Nature Farm trải nghiệm tour xích đu và những con dế, hay đến Duck Stop để khám phá dịch vụ cưỡi trâu, trải nghiệm cùng nông trại vịt... Với khách du lịch ưa khám phá, những sản phẩm du lịch độc đáo và đậm chất thôn quê này có sức hút rất đặc biệt. Anh Zokifa, du khách đến từ Hà Lan hào hứng chia sẻ: "Đó là một trong những trải nghiệm tuyệt vời nhất mà chúng tôi có được trong kỳ nghỉ 3 tuần tại Việt Nam. Đạp xe dưới cái nắng của Quảng Bình không làm chúng tôi mệt mỏi khi được tham quan các trang trại, có bữa trưa tươi ngon tuyệt vời. Bạn cũng nên thử trải nghiệm này, chắc chắn sẽ không làm bạn hối tiếc".

Thực tế cho thấy, các sản phẩm du lịch trải nghiệm sẽ góp phần phát triển du lịch cộng đồng, cùng hướng đến phát triển du lịch bền vững. Những dịch vụ du lịch đáp ứng nhu cầu ưa trải nghiệm, thích khám phá của du khách như thế này cũng sẽ góp phần bảo tồn nét văn hóa đặc trưng của từng địa phương, từng vùng đất. Theo chị Lê Thị Bích, từ thực tế của các địa phương quanh Phong Nha Farmstay, việc ra đời và phát triển các sản phẩm du lịch trải nghiệm đã tạo nhiều công ăn việc làm cho người dân địa phương, hỗ trợ họ phát triển kinh tế và cũng là động lực để giúp họ sáng tạo nên nhiều sản phẩm du lịch độc đáo, mới lạ gắn với đời sống sản xuất nông nghiệp truyền thống. Nhiều sản phẩm du lịch xuất phát từ chính những bạn trẻ hay người nông dân "chân lấm, tay bùn" tại địa phương cũng vì lẽ đó. Nếu các đơn vị kinh doanh du lịch, nhà kinh doanh du lịch làm tốt loại hình du lịch trải nghiệm cũng sẽ thu hút được một lực lượng đông đảo người dân cùng tham gia làm du lịch. Một khi người dân nhận thấy lợi ích từ du lịch đem lại, chính họ là chủ nhân giữ gìn, phát huy giá trị di sản và đặc trưng văn hóa của địa phương. Thang's Phong Nha Riders là một dịch vụ xe ôm cho khách du lịch do anh Nguyễn Văn Thắng (xã Sơn Trạch, H. Bố Trạch) làm chủ. Để đáp ứng cho các tour du lịch trải nghiệm, Thang's Phong Nha Riders cung cấp các dịch vụ xe ôm do người dân địa phương lái. Họ sẽ đưa du khách khám phá, trải nghiệm các địa điểm du lịch trên địa bàn, hỗ trợ khách chụp hình, đồng thời là hướng dẫn viên bản địa giàu kinh nghiệm. Theo anh Thắng, dịch vụ này đã tạo công ăn việc làm ổn định cho 25 người dân, giúp họ bỏ hẳn nghề khai thác rừng từ nhiều năm trước.

Với các doanh nghiệp, du lịch trải nghiệm là hoạt động du lịch cần tính chuyên nghiệp, năng động để tìm được hướng đi bền vững. Do vậy, công tác nghiên cứu thị trường, tổ chức đầu tư sản phẩm, khai thác, quảng bá, liên kết… là những việc làm mà doanh nghiệp cần đầu tư sâu mới có được những chương trình du lịch độc đáo, níu chân du khách. Phát triển sản phẩm phục vụ du lịch trải nghiệm cũng cần có định hướng và tư duy du lịch dài hạn, tránh tràn lan, ồ ạt mà hiệu quả hoạt động hạn chế. Để Quảng Bình thực sự là vùng đất lý tưởng của du lịch trải nghiệm, "càng tìm hiểu, càng bất ngờ, càng khám phá, càng bất tận" cần có sự nỗ lực từ cả người dân và những người làm du lịch.

QBO